Przebieg uzależnienia (cykl):

Rausz - uczucie błogostanu lub wesołości pojawiające się po użyciu środka psychoaktywnego (tzw. rausz pozytywny) lub też uczucie przygnębienia, agresji lub ospałości (rausz negatywny).

Zależność psychologiczna - nieodparta potrzeba zażycia środka pobudzającego po to, aby był rausz. Nasilenie jest zależne od stopnia choroby.

Tolerancja - konieczność zażywania coraz większej ilości środków psychoaktywnych po to, aby był stan rauszu, co pozwoli uniknąć objawów psychologicznych.

Głód psychiczny - jest to przymus zażycia przejawiający się natręctwami myślowymi. Natręctwa oscylują wokół potrzeb zażywania i są silne na tyle, że występuje brak koncentracji na czymś innym.

Zespół abstynencki (zależność fizyczna) – są to szeregi objawów somatycznych pojawiających się po zaprzestaniu zażywania środka. Są to: łzawienie, katar, bóle głowy, dreszcze, bóle brzucha, gorączka, wymioty, łamanie w mięśniach, drgawki, nadmiar potliwości, omamy.

Zależność społeczna - nie musi występować. Jest to uzależnienie się od grupy. Dana osoba uzależnia się od rytuałów i obrzędów związanych z odurzaniem się. Jest tym większa im bardziej nietolerancyjne jest wobec uzależnionych społeczeństwo.

Przyczyny uzależnienia (etnologia uzależnienia):

Medyczne

• biochemiczno - metaboliczne - uzależnienie powstaje jako rezultat zażywania wyłącznie substancji chemicznych

• przyczyny występują z organicznego ukształtowania mózgu

• przyczyny drzemiące w wewnętrznym wydzielaniu organizmu

• skłonności do uzależnień mają osoby z określoną budową wątroby i trzustki

• czynniki genetyczne – uzależnieniom łatwiej ulegają dzieci osób uzależnionych w związku z tym, że rodzą się uzależnione

Osobowościowe:

W psychologii do czynników etiologicznych uzależnień zaliczamy:

• tendencje do redukowania lęków i stresu za pomocą alkoholu

• ekstrawertywne typy osobowości

• określony typ układu nerwowego (pobudzenie przeważa nad hamowaniem)

• zatrzymanie rozwoju osobowości w tzw. stadium dziecięcym, gdzie jest tendencja do zabawy

• zaburzenia między rodzicami a dziećmi zwłaszcza przekątna płci

Środowiskowe:

Socjologia. Przyczyny uzależnień to:

• zjawisko uzależnienia nasila się w warunkach społecznej anomii, czyli wtedy, kiedy jest konflikt pomiędzy wartościami i normami wpajanymi jednostce a tym co jednostka ta obserwuje w realnym życiu.

• propagowanie mody na uzależniony styl życia

Pedagogiczne. To podział na trzy grupy:

• Rodzina:

• nieprawidłowości w środowisku rodzinnym (rodziny patologiczne)

• nieprawidłowe postawy rodzicielskie zwłaszcza nadopiekuńczość lub nadmierny rygor

• błędy wychowawcze popełniane przez rodziców przejawiające się niekonsekwencjami

• brak jednolitej spójności w systemie wartości w rodzinie

• brak zainteresowania dziećmi

• Szkoła:

• brak prowadzenia programu na terenie szkoły

• przeładowanie szkół, na zajęciach brak możliwości obserwacji ucznia

• przeładowania programu szkolnego i zwiększanie wymagań

• zaburzenia w relacjach nauczyciel – uczeń

• Grupa rówieśnicza:

• skłanianie towarzystwa do próbowania środków psychoaktywnych przy braku umiejętności odmawiania

• przynależność do grupy rówieśniczych, w których uzależnienie jest stylem życia.