FORMY WYCHOWANIA:

Klasyfikacja form wychowania:

1. Kryterium stanowi przedmiot aktywności, dziedzina życia społecznego, w której uczestniczy wychowanek. Chodzi tu o formę wychowania przez działalność wytwórczą (pracę), przez zabawę, sztukę, naukę, działalność usługową i społeczną.

    

2. Kryterium są relacje, w jakie wchodzi wychowanek z innymi osobami. Ważny jest zarówno emocjonalny znak tych relacji, jak też treść społeczna – typ więzi społecznej występujący między uczestnikami sytuacji wychowawczej. Chodzi tu o taki formy wychowawcze jak: działalność indywidualne, zespołowa czy zbiorowa, a w działalności zbiorowej na współdziałanie, konkurencyjność lub rywalizacje oraz zwalczanie.

Forma wychowania przez wytwórczość:

• Występuje wówczas, kiedy wychowawca (nauczyciel, rodzic, członek instytucji edukacyjnej lub kulturalnej, a nawet sam wychowanek w procesie autokreacji własnej osobowości) inicjuje proces produkcyjny prowadzący do wytworzenia nowego przedmiotu przez wychowanka. Od początku do końca tego procesu wychowawca kontroluje poziom wykonawstwa postawionego zadania i służy pomocą podczas ewentualnie pojawiających się trudności z jego wykonaniem.

Forma wychowania przez zabawę:

• Występuje wówczas, kiedy wychowawca realizuje postawione przez siebie cele dydaktyczne i kształcące w toku inspirowanej przez siebie zabawy z dziećmi. Zabawa jest szczególnym rodzajem spełniania się wyobraźni dziecka. Dziecko uczy się w trakcie zabawy współdziałania w wykonywaniu jakichś zadań stawianych przez nie samo albo rówieśników, dzielenia się zabawkami, czy innymi przedmiotami.

ŚRODKI WYCHOWANIA:

Środki wychowania – są to treścią metod. O ile metoda jest pewnym sposobem, ową droga postępowania wychowawcy z wychowankiem o tyle środek jest ty elementem, który się tą droga porusza.

• W metodzie perswazji środkiem wychowawczym jest słowo, czy raczej ciąg słów wypowiadanych jeszcze w określonym tle emocjonalnym.

   

• W metodzie karania bądź nagradzania - jest konkretna kara, albo nagroda (bicie, krzyki, słodycze, obietnice czegoś).

   

• W metodzie modelowania środkiem wychowawczym jest właściwie ów model, zestaw cech jego osobowości; wartości, które preferuje; poglądy, które wyznaje; postawy, jakie przyjmuje do określonych obiektów rzeczywistości.

   

• W metodzie zadaniowej środkiem są konkretne czynności do wykonania angażujące zarówno umysł, jak też uczucia, wole i umiejętności techniczne wychowanka.