Środowisko wychowawcze (rodzina, jej funkcje, postawy rodzicielskie)
Środowisko wychowawcze – całość procesów ekologicznych, ekonomicznych, politycznych, społecznych, kulturalno – oświatowych i instytucjonalnych w ich wzajemnych związkach i zależnościach. W tym rozumieniu środowisko jest przestrzenią, w której społeczeństwo realizuje różne formy działalności, tworząc w ten sposób warunki własnego życia oraz zaspokajania materialnych i duchowych potrzeb.
Typowe środowiska wychowawcze:
-
rodzina
-
szkoła
-
grupa rówieśnicza
RODZINA:
Rodzina – stanowi integralną część każdego społeczeństwa; stanowi jego najmniejszą, a zarazem podstawowa komórkę. Jest środowiskiem życiowym niemal każdego człowieka.
System – złożony jest z elementów, które są ściśle ze sobą powiązane, wzajemnie na siebie oddziałują i pozostają w dynamicznej równowadze (jakakolwiek zmiana w obrębie systemu wpływa na pozostałe jego części i zachodzące pomiędzy nimi relacje).
Elementy systemu rodzinnego – jest to grupa współzależnych od siebie osobników związanych ze sobą przez historię, więzi emocjonalne i określone strategie działania, które służą zarówno zaspokajaniu potrzeb rodziny, jak i ich samych. Elementy te to:
-
reguły jakie panują w rodzinie
-
role
-
stopień otwartości systemu
Zadania rodziny:
-
przygotowywanie dzieci do wejścia w życie społeczne, wychowanie i pielęgnowanie oraz zapewnienie im odpowiedniego startu życiowego
-
prowadzenie gospodarstwa domowego zaspokajającego potrzeby członków rodziny
-
sprawowanie pieczy nad życiem członków rodziny, ich zachowaniem, kulturą, zdrowiem i trudnościami życiowymi
-
utrzymanie granic -psychologicznych jednostki, jak i całego systemu
-
utrzymanie fizycznego otoczenia – wszystkie funkcje ekonomiczne
-
budowanie, kierowanie klimatem emocjonalnym – rodzaj relacji, więzi, sposoby wyrażania emocji
Funkcje rodziny:
-
Biopsychiczna
-
prokreacyjna
-
seksualna
-
Ekonomiczna
-
materialno – ekonomiczna
-
opiekuńczo – zabezpieczająca
-
Społeczno – wyznaczająca
-
stratyfikacyjna
-
legalizacyjno – kontrolna
-
Socjopsychologiczna
-
socjalizacyjno – wychowawcza
-
kulturalna
-
religijna
-
rekreacyjno – towarzyska
-
emocjonalno – ekspresywna
Postawa rodzicielska – jest tendencja do zachowania się w pewien specyficzny sposób w stosunku do dziecka, sytuacji czy problemu, na który jest skierowana. Każda postawa rodzicielska zawiera trzy składniki: myślowy, uczuciowy i działania.